Chậm phát triển trí tuệ có nhiều mức độ từ nhẹ đến rất nặng. Ở
những thể nặng chẩn đoán dễ dàng vì bệnh cảnh lâm sàng khá rõ nhưng can
thiệp điều trị lại rất ít kết quả. Trẻ chậm phát triển trí tuệ thể nặng
và thể vừa đều có những biểu hiện kém về mặt tư duy, cảm xúc, hành vi
tác phong hoặc có những dị dạng cơ thể ở nhiều bộ phận. Rất may theo số
liệu điều tra nghiên cứu của nhiều tác giả thì chậm phát triển trí tuệ
thể nặng chỉ chiếm 5%.
Còn chẩn đoán chậm phát triển trí tuệ thể nhẹ thì khó vì bệnh cảnh
lâm sàng nhiều khi không rõ ràng nên khó phân biệt nó với giới hạn bình
thường nhưng nó lại chiếm tới hơn 80%. Ở mức độ nhẹ này việc can thiệp
bằng giáo dục, huấn luyện có thể giúp trẻ phát triển trí tuệ tốt hơn,
hòa nhập tốt hơn vào môi trường xã hội. Chính vì vậy, cần phát hiện sớm
các triệu chứng của bệnh để có thể phục hồi sớm cho trẻ.
Có thể phát hiện sớm ở những tuần lễ đầu tiên như không có nhu cầu
ăn bú (có thể kéo dài vài tháng), trẻ ít cựa quậy, ít hoặc không khóc,
chậm cười, chập phản ứng theo tiếng động, chậm phát triển về tâm vận
động như lẫy, ngồi, bò, đứng, đi, nói... chậm biết nhai. Trẻ chậm phát
triển tâm thần thường có biểu hiện lâm sàng rõ rệt hay kín đáo ngay từ
những tuần đầu.
Tuy nhiên, có một số trẻ phát triển bình thường tới một tuổi nào đó
(thường trước 3 tuổi) rồi mới biểu hiện chậm phát triển tâm thần. Ngược
lại, có trẻ có biểu hiện chậm phát triển về tâm vận động nhưng đến tuổi
nào đó (thường trước 3 tuổi) lại phát triển nhanh đuổi kịp trẻ cùng
tuổi. Do vậy, cần phải khám theo dõi cẩn thận sự phát triển của trẻ thì
mới có kết luận chính xác và đưa ra cách xử trí kịp thời.
Bác sĩ THANH XUÂN
Theo báo SKDS