Cha Tân và Lang là người to cao nhất
trong vùng đã từng được vua Hùng triệu về Phong Châu ban thưởng và đặt
tên là Cao, từ đó gia đình lấy tiếng Cao làm họ. Hai anh em lớn lên thì
cha mẹ lần lượt qua đời, cả anh lẫn em quyến luyến nhau không rời nửa
bước. Người cha trước khi mất có gửi gắm Tân cho một đạo sĩ học Lưu
nhưng khi Tân đến theo học thì Lang không chịu ở nhà một mình, chàng
cũng cố xin cùng học với anh một thể.
Nhà họ Lưu có một cô con gái cùng tuổi
với họ. Để tìm hiểu xem người nào là anh, người nào là em, nàng bày ra
một mẹo nhỏ. Giữa lúc họ đang đói, nàng chỉ dọn cho họ một bát cháo với
một đôi đũa. Đứng sau khe vách nàng thấy người này nhường cháo cho người
kia ăn, nàng lẩm bẩm “À, ra anh chàng vui tính kia là anh”. Từ đó, giữa
Tân và cô gái có nhiều cuộc gặp gỡ, tình yêu giữa 2 người ngày một
khăng khít.
Sự tích Trầu Cau là truyện cổ tích đặc sắc trong kho tàng truyện dân gian Việt Nam
Thấy thế đạo sĩ họ Lưu vui lòng gả con gái cho Tân. Sau khi cưới, 2 vợ chồng đến ở một ngôi nhà mới, có Lang ở chung với vợ.
Từ khi người anh có vợ thì thương yêu
giữa hai anh em không được thắm thiết nữa. Người em rất là buồn, nhưng
người anh vô tình không để ý đến.
Một hôm hai anh em cùng lên nương, tối
mịt mới về, người em vào nhà trước; chàng vừa bước chân qua ngưỡng cửa
thì người chị dâu ở trong buồng chạy ra lầm chàng là chồng mình, vội ôm
chầm lấy. Người em liền kêu lên, cả hai đều xấu hổ. Giữa lúc ấy, người
anh cũng bước vào nhà. Từ đấy người anh nghi em có tình ý với vợ mình,
càng hững hờ với em hơn trước.
Một buổi chiều, anh chị đều đi vắng cả,
người em ngồi một mình nhìn ra khu rừng xa xa, cảm thấy cô quạnh, lại
càng buồn tủi, vùng đứng dậy ra đi.
Chàng đi, đi mãi cho đến khu rừng phía
trước mặt, rồi theo đường mòn đi thẳng vào rừng âm u. Trời bắt đầu tối,
trăng đã lên, mà chàng vẫn cứ đi. Đi đến một con suối rộng nước sâu và
xanh biếc, chàng không lội qua được, đành ngồi nghỉ bên bờ. Chàng khóc
thổn thức, tiếng suối reo và cứ reo, át cả tiếng khóc của chàng. Đêm mỗi
lúc một khuya, sương xuống mỗi lúc một nhiều, sương lạnh thấm dần vào
da thịt chàng, chàng chết mà vẫn ngồi trơ trơ, biến thành một tảng đá.
Người anh cùng vợ về nhà, không thấy em
đâu, lẳng lặng đi tìm, không nói cho vợ biết. Theo con đường mòn vào
rừng, chàng đi mãi, đi mãi, và sau cùng đến con suối xanh biếc đang chảy
cuồn cuộn dưới ánh trăng và không thể lội qua được, đành ngồi bên bờ
suối, tựa mình vào một tảng đá. Chàng có ngờ đâu chính tảng đá là em
mình! Sương vẫn xuống đều, sương lạnh rơi lã chã từ cành lá xuống. Chàng
rầu rĩ khóc than hồi lâu, ngất đi và chết cứng, biến thành một cây
không cành, mọc thẳng bên tảng đá.
Người anh nghi em có tình ý với vợ mình, càng hững hờ với em hơn trước.
Ở nhà, vợ không thấy chồng đâu, vội đi
tìm và cũng theo con đường mòn đi vào rừng thẳm. Nàng đi mãi, bước thấp
bước cao, rồi cuối cùng gặp con suối nước sâu và xanh biếc. Nàng không
còn đi được nữa. Nàng ngồi tựa vào gốc cây không cành mọc bên tảng đá,
vật mình than khóc. Nàng có ngờ đâu nàng đã ngồi tựa vào chồng mình và
sát đó là em chồng. Nàng than khóc, nhưng tiếng suối to hơn cả tiếng
than khóc của nàng. Đêm đã ngả dần về sáng, sương xuống càng nhiều, mù
mịt cả núi rừng, nàng vật vã khóc than. Chưa đầy nửa đêm mà nàng đã mình
gầy xác ve, thân mình dài lêu nghêu, biến thành một cây leo quấn chặt
lấy cây không cành mọc bên tảng đá.
Về sau chuyện ấy đến tai mọi người, ai
nấy đều thương xót. Một hôm, vua Hùng đi qua chỗ ấy, nhân dân đem chuyện
ba người kể lại cho vua nghe và đến xem. Vua bảo thử lấy lá cây leo và
lấy quả ở cái cây không cành nghiền với nhau xem sao, thì thấy mùi vị
cay cay. Nhai thử, thấy thơm ngon và nhổ nước vào tảng đá thì thấy bãi
nước biến dần ra sắc đỏ. Nhân dân gọi cái cây mọc thẳng kia là cây cau,
cây dây leo kia là cây trầu, lại lấy tảng đá ở bên đem về nung cho xốp
để ăn với trầu cau, cho miệng thơm, môi đỏ.
Tình duyên của ba người tuy đã chết mà
vẫn keo sơn, thắm thiết, cho nên trong mọi sự gặp gỡ của người Việt Nam,
miếng trầu bao giờ cũng là đầu câu chuyện, để bắt đầu mối lương duyên,
và khi có lễ nhỏ, lễ lớn, cưới xin, hội hè, tục ăn trầu đã trở nên tục
cố hữu của dân tộc Việt Nam.
Bài học dạy bé:
- Anh chị em phải biết yêu thương và đùm bọc lẫn nhau
- Khi anh chị em cãi nhau, xích mích nhau thì đến khi cơn giận nguôi ngoai hãy bình tĩnh ngồi lại nói chuyện với nhau.