Ngày xửa ngày xưa có một cô công chúa sống trong một lâu đài rộng
lớn. Trên tầng thượng lâu đài là một căn phòng có mười hai cửa sổ quay
hướng ra khắp phương trời. Mỗi khi lên đấy, công chúa có thể nhìn thấy
toàn cảnh giang sơn đất nước.
Nhìn qua cửa sổ thứ nhất, công chúa thấy rõ người ở phía xa tít tắp
mà mắt người không nhận thấy. Độ phóng đại của các cửa sổ cứ tăng dần.
Nhìn qua cửa sổ thứ ba thì thấy cảnh vật hiện ra rõ hơn là nhìn qua cửa
sổ thứ hai. Đứng ở cửa sổ thứ mười hai, công chúa có thể nhìn thấy mọi
thứ có trên đất hay nằm sâu trong lòng đất, không gì qua được mắt nàng.
Chính vì lẽ ấy nên công chúa rất kiêu kỳ, không muốn khuất phục một ai
cả, muốn độc tôn chiếm giữ ngai vàng.
Một ngày kia, nàng cho loan báo tin kén chồng, ai náu mình mà nàng
không thể tìm ra sẽ là chồng nàng. Nhưng nếu nàng tìm thấy, người ấy sẽ
bị chết chém. Công chúa đinh ninh rằng chẳng ai thành công trong chuyện
này. Chưa có ai đi ẩn trốn mà nàng không tìm ra.
Đã từ lâu không có một ai xin thử nữa. Công chúa rất lấy làm hả dạ, khoái chí, nghĩ bụng: "Ta sẽ được sống tự do suốt đời."Bỗng có ba anh em nhà kia xuất hiện, tới xin thử tài trong chuyện may rủi này.
Người anh cả chui trốn ở trong hang đá vôi, đinh ninh tưởng chắc
không ai tìm được, không ngờ công chúa chỉ liếc mắt nhìn qua cửa sổ thứ
nhất đã trông thấy anh ta. Anh ta bị chết chém. Người em thứ hai lẩn
trốn ở dưới căn hầm của lâu đài, số phận của anh ta cũng chẳng khác gì
người anh cả. Đến lượt người em út, anh xin công chúa cho một ngày để
suy nghĩ, xin công chúa rộng lòng bỏ qua, tha chết cho anh, nếu hai lần
đầu đều bị công chúa tìm thấy. Nếu lần thứ ba đi ẩn náu mà cũng không
thành công, lúc đó anh xin nộp mạng mà không hề ta thán.
Thấy anh khôi ngô tuấn tú, ăn nói chân thành, công chúa xiêu lòng ưng thuận và nói:
- Được, ta sẵn lòng để ngươi trổ hết tài mình, nhưng chắc ngươi cũng chả thành công đâu.
Tay ôm trán, anh vắt óc suy nghĩ xem nên trốn thế nào, nhưng cũng
chẳng nghĩ được kế gì hay cả. Rồi anh lấy súng đi vào rừng săn cho khuây
khỏa. Anh nhìn thấy một con quạ, liền giơ súng lên ngắm. Đúng lúc anh
sắp bấm cò thì quạ cất tiếng nói:
- Đừng bắn, tôi sẽ đền ơn anh.
Anh buông súng xuống rồi lại tiếp tục đi lang thang trong rừng. Vừa
tới bên bờ một cái hồ lớn, anh hết sức ngạc nhiên khi nhìn thấy một con
cá thật là to lao vút lên khỏi mặt nước. Khi anh giương súng lên bắn thì
cá cất tiếng gọi:
- Đừng bắn, tôi sẽ đền ơn anh.


Vừa tới
bên bờ một cái hồ lớn, anh hết sức ngạc nhiên khi nhìn thấy một con cá
thật là to lao vút lên khỏi mặt nước. (Ảnh minh họa)
Cá lặn xuống, anh lại đi tiếp thì gặp một con cáo đang khập khiễng đi. Anh bắn, nhưng không trúng. Cáo liền gọi:
- Tốt nhất là hãy lại đây, nhổ giúp tôi chiếc gai ở chân.
Anh nhổ gai giúp cáo, nhưng trong bụng lại tính giết luôn cáo làm thịt và lột da phơi. Cáo nói:
- Để tôi đi, tôi sẽ đền ơn anh.
Chàng trai để cáo chạy đi, khi ấy trời đã tối nên anh đành quay về
nhà.Ngày hôm sau là ngày anh phải tìm chỗ ẩn trốn. Nghĩ đau cả đầu, buốt
cả óc mà anh vẫn không nghĩ ra chỗ có thể trốn được. Anh lại đi lang
thang trong rừng, tới chỗ quạ và nói:
- Ta đã để mi sống. Giờ hãy nói cho ta biết, ta nên ẩn trốn nơi nào
để công chúa không nhìn thấy?Quạ cúi đầu trầm ngâm suy nghĩ một lúc.
Cuối cùng, quạ nói giọng khàn khàn:
- Tôi đã nghĩ ra rồi.Quạ lấy trong ổ một quả trứng, mổ đôi ra rồi để
chàng trai chui tọt vào trong. Quạ gắn trứng liền lại như cũ rồi tha vào
tổ và nằm lên ấp trứng. Đứng trước cửa sổ thứ nhất, công chúa không tìm
thấy anh, nhìn qua cửa sổ tiếp theo cũng chẳng thấy tăm hơi anh đâu cả,
công chúa bắt đầu lo sợ.
Nhưng rồi nhìn qua cửa sổ thứ mười một thì nàng phát hiện được chỗ
anh đang ẩn nấp. Nàng sai bắn chết quạ, leo lên lấy trứng xuống, đập
trứng vỡ. Chàng trai trẻ kia đành phải chui ra. Công chúa nói:
- Đây là lần thứ nhất ta tha cho ngươi. Nếu ngươi không tìm kế khác hay hơn nữa ngươi sẽ thua cuộc.
Ngày hôm sau, anh tới bên bờ hồ, gọi cá bơi vào gần và nói:
- Ta đã để mi sống. Giờ hãy nói cho ta biết ta nên ẩn trốn ở nơi nào
để công chúa không tìm thấy?Cá trầm ngâm suy nghĩ một lúc rồi reo lên:
- Tôi đã nghĩ ra rồi. Tôi sẽ giấu anh vào trong bụng tôi.
Cá nuốt anh vào bụng, rồi lặn thẳng xuống đáy hồ. Công chúa lên căn
phòng ở tầng thượng, lần lượt nhìn qua các cửa sổ, tới cửa sổ thứ mười
một mà vẫn không tìm ra. Công chúa vô cùng lo lắng. Nhưng rồi đến cửa sổ
thứ mười hai thì nàng phát hiện ra chỗ ẩn nấp. Nàng sai người kéo lưới
bắt cá, mổ bụng. Chàng trai trẻ đành phải bước ra. Chắc các bạn ai cũng
biết tâm trạng rối bời của anh ta lúc đó.Công chúa nói:
- Đây là lần cuối cùng.
Lòng nặng trĩu lo âu, anh ra đồng tìm cáo, anh nói:
- Mi khôn ngoan, biết tìm chỗ ẩn nấp. Ta đã để mi sống. Giờ hãy nói
cho ta biết, ta nên ẩn trốn ở nơi nào để công chúa không tìm thấy?
Cáo làm bộ đăm chiêu suy nghĩ:
- Cái đó khó gặm đấy?
Lát sau, nó reo lên:
- Tôi đã nghĩ ra rồi!
Cáo dẫn anh ta tới một con suối. Cáo lặn xuống suối, một lát sau cáo
nhô lên khỏi mặt nước, đổi dạng thành một người lái buôn vẫn đi mua bán
súc vật ở chợ. Chàng trai trẻ cũng ngụp lặn dưới suối và biến thành một
con thỏ biển tí hon. Người lái buôn mang thỏ biển vào kinh đô để bán, cố
ý phô con vật nhỏ xíu lạ kỳ đáng yêu kia. Cả chợ xúm đông lại xem.
Tin đồn đến tai công chúa, nàng tới, thấy con vật nhỏ xinh thật dễ
thương ấy, nàng mua ngay, trả cho người lái buôn rất nhiều tiền. Trước
khi giao thỏ tí hon cho công chúa, lái buôn khẽ dặn thỏ:
- Đợi lúc công chúa sắp tới bên cửa sổ để tìm thì bò thật nhanh, lẩn trốn vào trong bím tóc nàng.
Đã đến lúc công chúa lên căn phòng ở tầng thượng để tìm đối thủ. Nàng
đi lần lượt từ cửa sổ thứ nhất tới cửa sổ thứ mười một mà chẳng nhìn
thấy chàng trai. Nhìn qua cửa sổ thứ mười hai, công chúa cũng chẳng thấy
tăm hơi anh đâu. Lòng nàng rối bời, vừa sợ hãi, vừa tức giận điên
khùng. Trong cơn tức giận ấy, nàng đập phá lung tung, kính ở mười hai
cửa sổ vỡ vụn thành trăm ngàn mảnh, cả lâu đài rung chuyển.
Lúc bình tĩnh trở lại, công chúa cảm thấy hình như con vật tí hon
đang ở trong bím tóc mình, nàng túm nó kéo ra, vứt nó xuống đất, miệng
thét lớn:
- Xéo đi cho khuất mắt ta!
Thỏ biển tí hon chạy về với cáo lái buôn. Cả hai vội vã ra bờ suối
nhảy xuống ngụp lặn. Lát sau, cả hai lại hiện nguyên hình. Chàng trai
cám ơn cáo:
- So với chú thì quạ và cá thật quá khờ dại. Mưu mẹo của chú thật tuyệt vời!


Công chúa
cứ đinh ninh chồng mình thật là tài ba lỗi lạc, nàng rất kính trọng
chàng và thầm nghĩ: "Anh ta tài ba hơn mình nhiều lắm!" (Ảnh minh họa)
Chàng trai trở lại lâu đài. Công chúa đành lòng theo số mệnh, đứng
sẵn ở trong lâu đài đợi chàng. Đám cưới được tổ chức linh đình. Chàng
nghiễm nhiên trở thành nhà vua, trị vì cả một giang sơn hùng vĩ. Chàng
không bao giờ kể cho nàng biết, lần thứ ba chàng đã ở ẩn náu ở đâu, và
cũng không nói ai đã giúp chàng. Công chúa cứ đinh ninh chồng mình thật
là tài ba lỗi lạc, nàng rất kính trọng chàng và thầm nghĩ: "Anh ta tài ba hơn mình nhiều lắm!"