Cô bé Ida lẩm bẩm :
- Những bông hoa tội nghiệp của mình héo tiệt cả rồi. Mới tối qua còn đẹp là thế mà hôm nay đã tàn ! Tại sao thế, anh nhỉ ?
Em cất tiếng hỏi một anh sinh viên, một người bạn lớn tuổi của em,
đang ngồi trên một chiếc trường kỷ nghe em nói. Anh sinh viên biết nhiều
chuyện hay và đang cắt bìa cứng thành những hình ngộ nghĩnh : nào là
quả tim, bên trên có các bà tí hon đang nhảy múa, nào là hoa, nào là lâu
đài nguy nga có cửa sổ mở ra mở vào được.
- Tại sao hoa của em hôm nay có vẻ buồn rầu ủ rủ ư ? Là vì đêm qua chúng đi khiêu vũ chứ sao !
- Hoa thì nhảy làm sao được hở anh ?
- Có chứ ! Đến lúc tối mịt, khi chúng ta đi ngủ, chúng vui chơi, nối
thành vòng tròn, nhảy múa với nhau. Hầu như đêm nào chúng cũng có dạ hội
khiêu vũ, em ạ !
- Ở đấy họ có cho trẻ con vào không, anh ?
- Có. Cả hoa cúc và linh lan nữa
- Hoa nhảy ở chỗ nào cơ ?
- Em có đến trước của lâu đài nghỉ mát mùa hè của nhà vua, nơi có một
khu vườn ta trồng vô vàn hoa, bao giờ chưa ? Chắc em đã trông thấy
những con thiên nga bơi lại gần em khi em vứt bánh mì cho chúng đấy chứ ?
Đấy, dạ hội khiêu vũ tổ chức ở chỗ ấy đấy !
- Hôm qua em có đi cùng với mẹ em vào khu vườn ấy, nhưng chả có cái
cây nào còn lá, hoa cũng không. Chúng đi đâu hả anh ? Hồi hè, em thấy
bao nhiêu là hoa cơ mà !
- Chúng ở trong lâu đài chứ ở đâu ! Em phải biết : hễ vua và triều
đình trở về kinh đô thì các hoa liền vui vẻ chạy từ vườn vào lâu đài
ngay. Chà ! Giá em được nhìn thấy chúng nhỉ ? Hai bông hồng đẹp nhất
ngồi lên ngai và trở thành vua và hoàng hậu. Thược dược đứng sang một
bên rồi vái lạy "chúng là thị thần". Rồi tất cả các hoa đẹp nhất cùng
kéo nhau đến và cuộc dạ hội khiêu vũ bắt đầu. Những bông hoa violet tím
xanh tượng trưng cho những lính thủy trẻ tuổi. Chúng nhảy với những bông
dạ hương lan và kỵ phù lam mà chúng gọi là tiểu thư ! Các bông uất kim
hương và bách hợp đỏ to tướng là những bà già đứng coi sóc cho mọi người
nhảy đứng đắn và mọi việc đâu vào đấy.


Em có đến
trước của lâu đài nghỉ mát mùa hè của nhà vua, nơi có một khu vườn ta
trồng vô vàn hoa, bao giờ chưa ? Chắc em đã trông thấy những con thiên
nga bơi lại gần em khi em vứt bánh mì cho chúng đấy chứ ? Đấy, dạ hội
khiêu vũ tổ chức ở chỗ ấy đấy ! (Ảnh minh họa)
Bé Ida hỏi :
- Nhưng các hoa đến nhảy trong lâu đài của vua mà không ai nói gì hả anh ?
- Chẳng ai hề biết gì. Trong những đêm hè, có người quản lý già vẫn
đến lâu đài tuần tra đấy. Ông ta đeo một chùm chìa khoá lớn, nhưng các
bông hoa vừa nghe thấy tiếng chìa khóa va nhau loẻng xoẻng, chúng liền
im lặng trốn sau bức rèm và chỉ thò đầu ra thôi. "Hình như có mùi hoa
thơm đâu đây thì phải ?", cụ quản lý già nói thế, nhưng không thể trông
thấy hoa.
- Vui quá !
Ida vừa nói vừa vỗ tay.
- Nhưng còn em, em có nhìn thấy hoa được không ?
- Có chứ. Chỉ cần nhìn qua cửa kính là sẽ thấy hoa. Hôm nay anh cũng
đã làm như vậy. Anh đã trông thấy một bông hoa thủy tiên vàng đứng vươn
vai trên một cái ghế bành. Đó là một cung nữ.
- Thế các hoa có ra ngoài vườn bách thảo được không ? Chúng có đi nổi quãng đường dài như vậy được không anh ?
- Nhất định là được chứ. Hoa muốn bay cũng được nữa là. Em không nhìn
thấy các chim mùa hè, lông đỏ, lông vàng và lông trắng ư? Chúng giống
như hoa, vì truớc kia chúng là hoa đấy. Chỉ khác ở chỗ chúng là những
bông hoa đã bay rời khỏi cọng, cánh hoa vẫy vùng như thể cánh chim. Nếu
chúng ngoan ngoãn, chúng sẽ được phép bay cả lúc ban ngày và không phải
quay trở lại sống lặng lẽ trên các cọng nữa; cuối cùng, các cánh hoa cứ
thế trở thành những cánh chim thật. Chắc em cũng đã nhìn thấy rồi chứ ?
Vả lại, rất có thể là những bông hoa trong vườn bách thảo chưa bao giờ
vào lâu đài của nhà vua và không biết trong ấy người ta chơi vui đến thế
lúc đêm khuya.
Bây giờ anh bảo em cái này: có cách trêu một vố cho ông giáo sư thực
vật học, nhà ở gần đấy (em biết ông ấy chứ ?) Khi vào đến vườn, em sẽ
mách cho một bông hoa biết là có đại hội khiêu vũ trong lâu đài. Nó sẽ
kể lại với các hoa khác và tất cả sẽ đi dự. Lúc ấy, nếu giáo sư vào vườn
bách thảo thì sẽ không thấy một bông hoa nào nữa và cũng không thể biết
chúng đã đi đâu.
- Nhưng hoa chuyện trò với nhau làm sao được ? Chúng biết nói hả anh ?
Anh sinh viên nói :
- Không, chúng không biết nói hẳn hoi đâu, nhưng chúng ra hiệu cho
nhau. Em không bao giờ thấy khi có gió, các hoa vẫn cúi chào và nghiêng
nghiêng những đài hoa màu xanh của chúng hay sao ? Đối với chúng, đó là
một thứ ngôn ngữ dễ hiểu chẳng kém gì ta nói với nhau.
Bé Ida hỏi :
- Thế chúng ra hiệu cho nhau như thế, ông giáo sư có hiểu được không ?
- Hiểu quá đi chứ. Có một buổi sáng ông ta xuống vườn và thấy một cây
tầm ma lớn đang lấy lá ra hiệu bảo một bông hoa cẩm chướng bé, màu đỏ
như thế này : "Cô xinh lắm, tôi yêu cô tha thiết". Giáo sư tức giận bèn
đánh vào cây tầm ma, tức là đánh vào ngón tay tầm ma, nhưng đâm ngay
phải gai, phồng cả tay và từ dạo ấy trở đi ông ta không bao giờ dám đụng
đến một cây tầm ma nào nữa.
- Buồn cười quá nhỉ !
Cô bé Ida vừa nói vừa cười
- Ai lại đem những chuyện như thế nhồi vào óc trẻ con bao giờ ! - Ông
hội thẩm, tính hay gắt gỏng, vừa đến chơi, ngồi vào ghế trường kỷ mà
nói vậy.
Ông ta không ưa anh sinh viên và mắng anh ta luôn về cái tội cắt
những hình thù ngộ nghĩnh: khi thì cắt một người lủng lẳng trên giá treo
cổ, tay cầm một quả tim, ý giả là một tên ăn trộm tim; khi thì cắt một
mụ phù thủy già đang cưỡi một con ngựa bằng cán chổi và công kênh anh
chồng trên mũi.
Ông hội thẩm không chịu được cái trò trẻ con ấy và đã thêm một lần nữa:
- Ai lại đem những câu chuyện như thế nhồi vào óc trẻ con bao giờ !
Nhưng cô bé Ida thấy chuyện anh sinh viên kể về hoa ấy rất thú vị.
Lúc nào em cũng nghĩ đến chuyện ấy và tin là các bông hoa của em rũ đầu
xuống như thế là dĩ nhiên, vì đã nhảy suốt đêm, do đó đâm ra ốm.Em cầm
hoa lên và đến thăm các đồ chơi khác đặt trên cái bàn xinh xắn.
Ngăn kéo đầy những đồ chơi. Trong cái giường búp bê, con Xôphi của em đang ngủ.Ida bảo:
- Xôphi dậy đi ! Đêm nay chịu khó ngủ trong ngăn kéo nhé ! Những bông
hoa tội nghiệp này đang ốm. Có lẽ được nằm giường mày chúng sẽ đỡ chăng
?
Ida nhấc búp bê lên. Nó bĩu môi giận dỗi, chẳng nói, chẳng rằng. Nó
cáu vì không được nằm giường, đắp chăn cho chúng rồi dỗ cho chúng nằm im
để em còn đi pha nước chè cho chúng. Đến mai chúng sẽ khỏi và có thể
dậy được. Rồi em kéo màn che chiếc giường nhỏ để nắng khỏi làm chói mắt
chúng. Suốt cả buổi tối, Ida không thể không suy nghĩ đến câu chuyện anh
sinh viên đã kể cho em nghe. Em phải ghé mắt qua rèm cửa sổ nhìn những
bông hoa xinh đẹp của mẹ em để đấy rồi mới đi ngủ được.Em bảo chúng :
- Mình biết lắm đêm nay các cậu sẽ đi dự hội khiêu vũ !Các hoa làm
như không hiểu gì và không động đậy một chiếc lá nào cả: nhưng Ida không
lạ gì, vì em biết tỏng ra rồi. Lên giường nằm mà em vẫn mơ ước hồi lâu:
giá được xem các bông hoa kiều diễm khiêu vũ trong lâu đài của nhà vua
thì thích phải biết !
Em tự hỏi. "Các bông hoa của ta đã có đi dự hội thật không nhỉ ?
"Nhưng rồi em cũng ngủ thiếp đi.Nửa đêm em bỗng bừng tỉnh giấc. Em vừa
mơ thấy anh sinh viên và các bông hoa. Ông hội thẩm đang quở trách anh
sinh viên là đã nhồi cho cô bé những ý nghĩ dở hơi. Căn phòng của Ida im
lặng như tờ. Ngọn đèn đêm leo lét trên bàn, bố và mẹ đang ngủ.
Em tự hỏi :
- Các bông hoa của ta có còn nằm trên giường của Xophi không nhỉ ? Phải xem xem mới được.
Em nhổm dậy và nhìn qua cửa buồng vẫn đang hé mở. Em lắng tai và hình
như nghe tiếng đàn dương cầm vẳng ra từ phòng bên, tiếng đàn rất hay,
em chưa thừng nghe thấy tiếng đàn nào hay bằng.
- Chắc hẳn các hoa đang khiêu vũ ! Trời ! Phải đi xem mới được !Em không dám động đậy, sợ làm mất giấc ngủ của bố mẹ.
- Chỉ ước gì các hoa đến đây !
Nhưng các hoa không muốn đến. Âm nhạc vẫn tiếp tục. Ida không cầm
lòng nổi nữa. Em tuồn ra khỏi giường, nhẹ nhàng bước ra đến tận cửa và
nhìn vào phòng bên cạnh.
Ôi chao ! Em được xem thích quá !Trong ấy không có đèn ngủ, nhưng ánh
trăng chiếu qua cửa sổ sáng vằng vặc như ban ngày.Dạ hương lan và uất
kim hương xếp thành hai hàng trên sàn nhà; trên cửa sổ chỉ còn chậu hoa
trống không. Các hoa đang nhảy vòng tròn giữa phòng, bông nọ nắm lắy
những lá xanh dài của bông kia. Một bông bách hợp vàng đang chơi dương
cầm.
Chắc bé Ida đã trông thấy nó trong vụ hè vừa rồi, em còn nhớ rõ ràng câu anh sinh viên nói về nó :
- Kìa, nom cứ như cô Lin ấy !
Lúc ấy mọi người đều cười, nhưng giờ đây Ida cũng cảm thấy bông hoa
to màu vàng ấy trông giống cô Lin thật.Tư thế chơi đàn của hoa chẳng
khác gì cô thiếu nữ ấy. Khuôn mặt trái xoan cũng nghiêng bên này nghiêng
bên nọ và cái đầu cũng gật gật đánh nhịp.Không ai trông thấy Ida. Một
bông hoa kỵ phù lam dài từ mặt bàn để đồ chơi đi đến chỗ giường búp bê,
vén tấm rèm che các bông hoa ốm lên.Chúng liền đứng dậy ngay lập tức và
ra hiệu muốn nhảy với các hoa khác. Chúng thích nhảy quá trông không còn
vẻ gì là ốm yếu nữa.
Bỗng nhiên hình như có cái gì rơi từ trên bàn xuống. Đó là những "que
lễ Mùa chay" vừa mới nhảy xuống đất. Chúng cũng tự coi là hoa như
ai.Trên mỗi đầu que có buộc một con búp bê nhỏ bằng sáp, đầu đội một
chiếc mũ rộng bè ra, giống hệt như mũ ông hội thẩm. Các que nhảy giữa
đám hoa bằng ba cái cẳng đỏ của chúng.Chúng làm ồn cả lên, vì chúng nhảy
điệu Maduyêcka.
Các hoa khác không biết nhảy điệu ấy vì hoa nhẹ quá, không dậm nhịp
chân được.Con búp bê bằng sáp vươn mình lên, quay trên các bông hoa giấy
cài ở thắt lưng. Nó kêu :
- Ai lại đem những cái dại dột như thế dạy trẻ con bao giờ ?
Lúc ấy nom nó giống hệt ông hội thẩm với chiếc mũ bè của ông, cũng đỏ
mặt và tức giận như ông ta. Các bông hoa giấy đập vào chân nó. Nó bèn
thôi nhảy và lại trở thành con búp bê như cũ.Dáng điệu con búp bê lúc ấy
ngộ nghĩnh đến nỗi bé Ida cứ cười rũ ra. Mỗi khi con búp bê nhảy ông
hội thẩm cứ phải nhảy theo, muốn làm ra vẻ người lớn hay trẻ con cũng cứ
phải nhảy.Các hoa phải xin dùm cho ông, nhất là những bông hoa đã nằm
trong giường búp bê. Các que cắm búp bê cũng ngả lòng.
Vừa lúc đó từ ngăn kéo đựng con búp bê Xôphi của Ida và các đồ chơi
khác phát ra một tiếng động to. Con rối máy lưng gù bụng phệ cúi xuống
cạnh bàn, bò sát đất đến mở ngăn kéo.Xôphi chui đầu ra ngoài, nhìn quanh
và nói :
- Ơ kìa ! Có khiêu vũ làm sao lại không ai bảo cho tôi biết trước thế ?
Chú rối máy lưng gù bụng phệ hỏi luôn :
- Cô có muốn nhảy với tôi không ?
- Thế à ! Nom bộ dạng anh thật đúng là vũ nữ đấy - Xôphi vừa trả lời vừa quay ngoắt đi.
Nó ngồi xuống, nghĩ bụng thế nào chả có một đóa hoa đến mời
nhảy.Chẳng hoa nào đến. Nó bèn đằng hắng : "Hừm ! Hừm ! Hừm !" . Công
toi !Chú rối máy lưng gù bụng phệ đã bắt đầu nhảy một mình, cũng không
đến nỗi vụng lắm, thật đấy !Vì thấy hình như chẳng ai để ý đến nó, Xôphi
bèn gieo mình từ trên ngăn kéo xuống.Thế là náo động cả lên !Tất cả các
hoa đều chạy đến hỏi Xôphi có đau không. Hoa nào cũng ân cần. Nhất là
những hoa đã nằm nhờ giường nó.Xôphi không việc gì.
Những bông hoa của Ida cám ơn Xôphi, nâng nó dậy và khiêu vũ với nó.
Những bông hoa khác nhảy thành một vòng chung quanh những hoa của Ida.
Xôphi mê tít; nó bảo với các bạn mới của nó cứ giữ lấy giường nó mà nằm.
Nó nằm trên ghế trường kỷ là dễ chịu lắm rồi.Các hoa đáp :
- Cám ơn bạn lắm ! Nhưng chúng tôi không sống lâu được đâu. Đến mai
chúng tôi sẽ chết. Nhưng nhớ nói với bé Ida chôn chúng tôi cùng một chỗ
ngoài vườn với con bạch yến của cô ấy nhé. Đến hè sang năm chúng tôi sẽ
mọc lại và sẽ còn đẹp hơn bây giờ kia !
- Không, các bạn sẽ không chết đâu, Xôphi vừa nói vừa ôm hôn chúng.
Vừa lúc đó, cửa phòng mở ra và cả một lũ hoa vừa nhảy vừa đi vào.Ida
không hiểu chúng nó từ đâu đến. Chắc hẳn là những bông hoa trong lâu đài
của nhà vua. Hai bông hồng lộng lẫy đội mũ miện dẫn đầu. Đó là vua và
hoàng hậu,.Rồi đến những bông cẩm chướng xinh đẹp cúi chào bốn
phía.Nhưng bông hoa thu mẫu đơn to tướng thổi kèn bằng vỏ đậu Hòa Lan
đến nỗi đỏ mặt tía tai. Hoa muống và hoa bìm bìm xanh biếc rung lên, kêu
như chuông. Thật là một dàn nhạc kỳ diệu.Sau đó rất nhiều hoa khác vừa
nhảy với nhau vừa tiến vào, nào violet tím xanh, nào cúc trắng, nào linh
lan màu mỡ gà.Rồi tất cả các hoa thân ái ôm hôn nhau.Cuối cùng, chúng
chúc nhau ngủ ngon.
Cô bé Ida trở về đi ngủ và mơ thấy tất cả những hình ảnh vừa qua.Sáng
hôm sau, vừa mở mắt, em đã chạy ngay ra bàn xem các hoa có còn đấy hay
không. Em vén rèm che chiếc giường nhỏ lên. Các hoa vẫn còn đấy, nhưng
héo hơn tối hôm qua nhiều. Xôphi nằm trong ngăn kéo, hôm qua đặt đâu,
hôm nay vẫn nằm đấy, nhưng mặt trĩu xuống vì buồn ngủ.
Bé Ida hỏi nhỏ :
- Mày có nhớ mày phải nói với tao điều gì không ?
Nhưng Xôphi vẫn giữ vẻ mặt ngây dại và không đáp lại lời nào.
- Như thế là không ngoan rồi. Mày đã chả được nhảy với tất cả các hoa là gì ?
Ida lấy một cái hộp bên ngoài có vẽ nhiều chim đẹp. Em mở hộp, đặt các hoa vào và bảo :
- Mộ của các bạn sẽ đẹp lắm. Khi nào các anh họ của tôi ở Nauy về đến
đây, chúng tôi sẽ đem chôn các bạn ngoài vườn để đến mùa hè các bạn lại
mọc lên, đẹp hơn cả bây giờ.
Những anh họ ở Nauy về là hai cậu bé khỏe mạnh tên là Giônat và
Ađônphơ. Cha các cậu mới cho các cậu hai khẩu súng bắn chim. Các cậu
định đem khoe với Ida.Cô bé kể chuyện những bông hoa bị chết cho các cậu
nghe và các cậu nhận lời đi chôn chúng.Hai cậu vác súng đi truớc. Sau
đến cô bé Ida bưng chiếc hộp đựng hoa. Họ đào một cái huyệt trong vườn.
Ida chôn các bông hoa, rồi đặt chúng cùng với cái hộp xuống mộ.Súng hỏa
mai và sung thần công chẳng có. Giônat và Ađônphơ bắn súng hơi tống
táng.